Polityka wewnętrzna i zagraniczna

Marszałek Józef Piłsudski podczas defilady wojskowej.

Marszałek Józef Piłsudski.

Józef Piłsudski podczas rozmowy z królem Rumunii.

Na przestrzeni kilku lat, które Marszałek spędził w Sulejówku, pogłębiała się destabilizacja państwa polskiego. Dla Piłsudskiego najważniejsze było bezpieczeństwo państwa, dlatego martwiła go wiadomość o realnej groźbie terytorialnego uszczerbku II Rzeczypospolitej w wyniku tzw. paktu reńskiego (wschodnie granice Niemiec nie zostały zabezpieczone przez mocarstwa zachodnie). Impulsem zewnętrznym do podjęcia działania przez Marszałka okazała się pogłoska o aliansie pomiędzy Berlinem a Kremlem. Ostatecznie przewlekły kryzys rządu Skrzyńskiego i groźba pojawienia się niepokojów społecznych skłoniły Piłsudskiego do sięgnięcia po władzę. 12 maja 1926 r. powstał rząd Kazimierza Bartla, Marszałek objął w nim Ministerstwo Spraw Wojskowych a Zgromadzenie Narodowe wybrało prezydentem Ignacego Mościckiego.

Jako Polak z Litwy Piłsudski chciał powrócić do najlepszych tradycji Polski jako społeczeństwa wieloetnicznego, żyjącego w pokoju. Dlatego w 1926 roku nadał obywatelstwo 500 tysiącom żydowskich uchodźców z Rosji Radzieckiej i krajów Bałtyckich, którzy przybyli do Polski w wyniku I Wojny Światowej i wojny polsko-bolszewickiej.

Celem polityki Piłsudskiego stało się zachowanie i utrwalenie pokoju, dlatego doprowadził do zawarcia w 1921 r. sojuszu z Francją i Rumunią, którym towarzyszyły konwencje wojskowe.

Zmierzając do stabilizacji wokół granic Polski, Piłsudski podjął rokowania ze Związkiem Sowieckim o zawarcie układu o nieagresji, który podpisano w 1932 roku. W 1934 r. podpisano długo negocjowaną deklarację o niestosowaniu przemocy z Niemcami.