Prezydenci RP na uchodźstwie
Władysław Raczkiewicz
Photo credit: commons.wikimedia.org
Władysław Raczkiewicz
Urodzony 28 stycznia 1885 w Kutaisi w Gruzji. Studiował prawo i matematykę na Uniwersytecie Petersburskim. W czasie wojny służył w armii rosyjskiej, w stopniu chorążego. Po rewolucji lutowej organizował natomiast jednostki polskie w Rosji. W 1921 był ministrem spraw wewnętrznych w rządzie Wincentego Witosa. Od 1921 do 1924 sprawował urząd wojewody nowogródzkiego. Od 1925 do 1926 był ponownie ministrem spraw wewnętrznych. Od 1926 do 1930 był wojewodą wileńskim, potem senatorem, aż do 1936 kiedy został wojewodą pomorskim. Po klęsce wrześniowej został mianowany następcą Ignacego Mościckiego i objął urząd prezydenta 30.09.1939. Na początku grudnia, wraz z całym rządem udał się do Angers, które opuścił po kapitulacji Francji i zaproszeniu przez rząd brytyjski. Był przeciwnikiem układu Sikorski-Majski i zagroził ustąpieniem z urzędu 30.09.1944. W politycznym testamencie mianował swoim następcą Augusta Zaleskiego, odrzucając kandydaturę Tomasza Arciszewskiego, co spowodowało rozbicie emigracji polskiej. Zmarł 6 czerwca 1947 w Ruthin, w Walii na białaczkę.
August Zaleski
Phot credit: msz.gov.pl
August Zaleski
Urodzony 30 września 1883 w Warszawie. Po przewrocie majowym w 1926 był ministrem spraw zagranicznych do 1932. Podpisał wówczas konwencję w sprawie niewolnictwa oraz Pakt Brianda-Kellogga. Między 1928 a 1935 zasiadał w senacie. W 1939 zbiegł z kraju i dostał się do Francji, gdzie został ministrem spraw zagranicznych. W proteście, po podpisaniu układu Sikorski-Majski, podał się do dymisji. Został wówczas Szefem Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP Raczkiewicza. Po jego śmierci objął urząd prezydenta RP na uchodźctwie. Urząd ten objąć miał początkowo Tomasz Arciszewski, co spowodowało konflikt i rozłam na emigracji.
Po zakończeniu kadencji postanowił przedłużyć swój urząd, do czego prawo dawała mu konstytucja kwietniowa. Przeciwnicy uznali to jednak za złamanie aktu zjednoczenia narodowego i w 1954 utworzyli Radę Trzech – substytucyjną kolegialną głowę państwa. W jej skład wchodzili początkowo Władysław Anders, Tomasz Arciszewski i hr. Edward Raczyński. Po śmierci Arciszewskiego jego miejsce objął Tadeusz Bór-Komorowski.
Zaleski wyznaczył swym następcą Stanisława Ostrowskiego. Po jego śmierci 7 kwietnia 1972 Rada Trzech rozwiązała się uznając legalność jego nominacji.
Stanisław Ostrowski
Photo cedit: wikipedia.org
Stanisław Ostrowski
Urodzony 29 października 1892 we Lwowie. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich, służąc w I Brygadzie i w Departamencie Wojskowym Naczelnego Komitetu Narodowego aż do choroby i pobytu w szpitalu. Po tym wydarzeniu pełnił obowiązki lekarza w Wiedniu, Przemyślu i Lwowie. W 1918 natomiast został internowany przez Austriaków. Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany i więziony przez NKWD we Lwowie i w Moskwie. W 1941 został skazany na 8 lat łagrów i został osadzony w obozie w Krasnojarsku, potem w łagrze Czyta. Został uwolniony po podpisaniu układu Sikorski-Majski, po czym został oficerem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. 24 lutego 1971 August Zaleski wyznaczył go swoim następcą. Urząd prezydenta objął 9.04.1972, który po 7-letniej kadencji przekazał Edwardowi Raczyńskiemu. Zmarł 22 listopada 1982 w Londynie.
Edward Raczyński
Photo credit: pl.wikipedia.org
Edward Raczyński
Urodzony 19 grudnia 1891 w Zakopanem. W 1919 rozpoczął pracę jako Minister Spraw Zagranicznych, a od 1932 reprezentował RP jako stały delegat przy Lidze Narodów w Genewie. Od 1934 do 1945 pełnił funkcję ambasadora RP w Londynie. Podczas wojny, w latach 1941-1943 był znów Ministrem Spraw Zagranicznych. W tym czasie sporządził pierwszy na świecie raport dotyczący Holokaustu i informujący o nim światową opinię publiczną. Po wojnie był organizatorem i członkiem Rady Trzech. Po upływie 7-letniej kadencji prezydenckiej (1979–1986) ustąpił, zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią, jak jego poprzednik ze stanowiska głowy państwa, a jego miejsce zajął Kazimierz Sabbat.
Zmarł 30 lipca 1993 w Londynie. Był najstarszym (swój urząd skończył w wieku 95 lat) i najdłużej żyjącym (101 lat) prezydentem RP.
Kazimierz Sabbat
Photo credit: pl.wikipedia.org
Kazimierz Sabbat
Urodzony 27 lutego 1913 w Bielinach Kapitulnych. W 1939 ukończył prawo na Uniwersytecie Warszwskim. Był harcerzem w II RP oraz na emigracji. Do Wielkiej Brytanii dotarł z Brygadą gen. Stanisława Maczka. W latach 1976-1986 sprawował urząd premiera rządu RP na uchodźstwie. 8 kwietnia 1986 natomiast został prezydentem RP z nominacji Edwarda Raczyńskiego. Usiłował jednoczyć polityczne ośrodki na emigracji. 19 lipca 1989 zmarł na zawał serca, a jego następcą został Ryszard Kaczorowski, dotychczasowy minister ds. krajowych.
Ryszard Kaczorowski
Photo credit: gazeta.pl
Ryszard Kaczorowski
Urodzony 26 listopada 1919 w Białymstoku. Od najmłodszych lat należał do harcerstwa. 17 lipca 1940 został aresztowany przez NKWD i więziony w Białymstoku i w Mińsku, gdzie skazany został na karę śmierci. Po stu dniach w celi śmierci ZSRR zmienił wyrok na 10 lat łagrów. Przebywał na Kołymie aż do podpisania Układu Sikorski-Majski, dzięki któremu wyszedł na wolność. W 1942 wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR i walczył m.in. pod Monte Cassino. Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie przez 35 lat pracował jako księgowy.
W 1986 został ministrem ds. krajowych, a 25 stycznia 1988 Kazimierz Sabbat wyznaczył go swoim następcą na stanowisko prezydenta RP na uchodźstwie. Funkcję tę objął 19 lipca 1989. Był ostatnim prezydentem RP na uchodźstwie. 22 grudnia 1990 złożył insygnia władzy na ręce, pierwszego wybranego w powszechnych demokratycznych wyborach, prezydenta Lecha Wałęsy.