Polityka

Mościcki i inni działacze PPS

Delegaci P.P.S. na kongres II Międzynarodówki. Mościcki pierwszy po lewej. Londyn 1896

Mościcki byl wielkim aktywistą politycznym, w czasie studiów w Rydze założył tzw. „kółko oświatowe”, działające w konspiracji. Należeli do niego polscy studenci i żołnierze. Działał też jako członek Ligi Narodowej i Związku Młodzieży Polskiej "Zet". Zaangażował się w działalność wywrotowej organizacji robotniczej znanej jako Drugi Proletariat. Grupa ta została rozbita przez carską policję a Mościcki, wraz z resztą grupy, która pozostała na wolności, postanowił w ramach zemsty zorganizować zamach na warszawskiego generała-gubernatora Josifa Hurko. Miał on zginąć w wyniku wybuchu bomby zbudowanej przez Mościckiego. Carska ochrona była jednak coraz bliższa rozbicia spisku, w związku z czym Mościcki postanowił zostać zamachowcem-samobójcą, o czym pisał: „Zdecydowaliśmy wtargnąć w mundurach oficerskich w dniu galowym do wnętrza soboru, gdzie gromadziły się najwyższe sfery naszych siepaczy, i salwą bomb ich powitać, ginąc razem z nimi!”

Na szczęście dla Mościckiego carska policja wykryła i udaremniła spisek. Przyszły prezydent był jednak zagrożony i zmuszony do ucieczki do Londynu, gdzie kontynuował działalność w ruchu socjalistycznym. W 1895 i 1896 został wybrany do zarządu organizacji i był jednym z delegatów socjalistów na Kongres II Międzynarodówki, dzięki czemu w 1896 r. poznał Józefa Piłsudskiego. 

Moscicki, wybory 1926

J. Piłsudski, I. Mościcki, K. Bartel.
4 czerwca 1926 r.

Photo credit: pl.wikipedia.org

 

 

31 maja 1926 roku Zgromadzenie Narodowe wybrało na prezydenta Józefa Piłsudskiego, jednak ten zgezygnował z urzędu ze względu na niewielkie kompetencje jakie nadawała temu stanowisku konstytucja marcowa. Marszałek planował powierzyć stanowisko Zdzisławowi Lubomirskiemu, Marianowi Zdziechowskiemu lub Arturowi Śliwińskiemu jednak Kazimierz Bartel wysunął propozycję prof. Ignacego Mościckiego. Spotkało się to z poparciem i w drugim głosowaniu Zgromadzenie wybrało na prezydenta wybitnego, choć nieznanego ogółowi społeczeństwa, chemika. Zaprzysiężenie odbyło się 4 czerwca 1926 r. 

Mościcki sprawował urząd prezydenta przez dwie kadencje, czyli aż do 1939. Wybitny badacz był początkowo związany z PPS i ruchem socjalistycznym.

Po wybuchu II wojny światowej uciekł do Rumunii, gdzie został internowany. 30 września 1939 zrezygnował z prezydentury na rzecz Władysława Raczkiewicza. W grudniu przeniósł się do Szwajcarii, gdzie przebywał aż do śmierci 2 października 1946 w Versoix.