Kraków - zabytki

Kraków, Kościół Mariacki

Kraków, Kościół Mariacki

Kościół Mariacki znajduje się na Rynku Głównym w Krakowie, przy placu Mariackim. Był świątynią mieszczan krakowskich, a dziś jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych kościołów w Polsce. Kronikarze datują jego budowę na pierwszą połowę XIII w., później kościół był wielokrotnie rozbudowywany. Ma układ bazylikowy z charakterystyczną dwuwieżową fasadą. Wieża północna na początku XV w. została podwyższona by służyć miastu jako strażnica, z której w razie niebezpieczeństwa hejnalista alarmował mieszkańców.

Według legendy do budowy wież kościoła mariackiego, zatrudniono dwóch braci. Obaj byli doskonałymi architektami i budowniczymi. Starszemu bratu polecono wzniesienie wieży południowej, młodszemu zaś – północnej. Na początku prace szły niemal równo, po pewnym czasie jednak ta budowana przez starszego brata zaczęła przewyższać wieżę wznoszoną przez młodszego z braci.

Zawistny brat nie chciał dopuścić, aby starszy zyskał większą sławę i zamordował go. Dokończył budowę wieży północnej, a południową kazał tylko nakryć kopułą. Z czasem jednak młodszego brata zaczęły dręczyć wyrzuty sumienia. W dniu poświęcenia świątyni ukazał się w oknie wyższej wieży i trzymając w ręce nóż, którym zamordował brata, przyznał się do zabójstwa, po czym rzucił się w dół. Krakowscy mieszczanie powiesili nóż w bramie Sukiennic dla upamiętnienia tych tragicznych wydarzeń. Można go tam oglądać do dziś.

 

Źródło: Legenda o wieżach Kościoła Mariackiego,  http://dziedzictwo.ekai.pl/@@krakow_legenda_o_wiezach_kosciola_mariackiego (dostęp dnia 28.04.2016)

Kraków, ołtarz Wita Stwosza (detal)

Kraków, ołtarz Wita Stwosza (detal)

W końcu XV wieku świątynia Mariacka wzbogaciła się o arcydzieło rzeźbiarskie późnego gotyku – Ołtarz Wielki – dzieło Wita Stwosza. Został ufundowany ów ołtarz przez mieszczan krakowskich i mając wymiary 11x13 m jest największym tego rodzaju ołtarzem w Europie. Wysokość realistycznie oddanych postaci wynosi ok. 2,7 m. W centralnej kwaterze znajduje się monumentalna scena Zaśnięcia NMP. Na skrzydłach w układzie otwartym umieszczono przedstawienie tajemnic Radości Marii, Wniebowzięcia i Koronacji, a w zamkniętym - dwanaście scen Boleści Marii.

 

Źródło: Kościół Mariacki, http://krakow.naszemiasto.pl/firma/kosciol-mariacki-krakow-pl-mariacki-5-telefon-i-godziny-mszy,9931,t,id.html  (dostęp dnia 29.04.2016)

Kraków, Sukiennice

Kraków, Sukiennice

Termin "sukiennice" oznacza budynek, w którym handlowano głównie suknem. W Krakowie, od lokacji miasta w 1257 r. przez Bolesława Wstydliwego, Sukiennice znajdują się w samym centrum Rynku Głównego. Za Kazimierza Wielkiego w połowie XIV w. pierwsze, kamienne Sukiennice zastąpiono murowanymi. Po pożarze w XVI w. budynek odbudowano w stylu renesansowym. Detale i loggie zaprojektowali najlepsi architekci i rzeźbiarze, tacy jak Jan Maria Padovano i Santi Gucci. Tak jak przed wiekami, dziś w Sukiennicach wciąż są kramy, ale służą one głównie turystom.  

Kraków, wzgórze wawelskie

Kraków, wzgórze wawelskie

Wawel to wzgórze położone nad Wisłą, na którym znajduje się Zamek Królewski i archikatedra św. Stanisława i św. Wacława. Najstarsze ślady osadnictwa na Wawelu archeolodzy datują na około 100 tys. lat p.n.e., czyli epokę paleolitu. W 1000 r., po zjeździe gnieźnieńskim utworzono biskupstwo krakowskie, następnie na Wawelu wzniesiono katedrę by mogła być siedzibą nowego biskupstwa. W 1039 r. Kazimierz Odnowiciel przeniósł stolicę z Gniezna do Krakowa i z Wawelu uczynił swoją siedzibę. Kolejni monarchowie rozbudowywali budowle i dodawali nowe. W katedrze, później archikatedrze krakowskiej odbywały się koronacje polskich królów, a w jej krypcie pochowano wielu królów i wybitnych Polaków, m.in.: Władysława Łokietka, Kazimierza Wielkiego, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida, Józefa Piłsudskiego i wielu innych.

W 1978 r. Wawel wraz ze Starym Miastem, Kazimierzem i Stradomiem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.