Tło historyczne

Źródło: „Rzeczpospolitapodrozb” autorstwa Killroyus - Praca własna based on "Karte kongresspolen.png".. Licencja GFDL na podstawie Wikimedia Commons - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rzeczpospolitapodrozb.png#/media/File:Rzeczpospolitapodrozb.png

Od 1795 r. Polska znajdowała się pod zaborami, w bardzo trudnej sytuacji zarówno politycznej, jak i gospodarczej. W zaborze rosyjskim na krótki czas, po powstaniu w 1905 r., Polacy zyskali swobody, jednak bardzo szybko Rosjanie powrócili do kampanii wynarodowienia polskich obywateli. Jeszcze gorzej rysowała się sytuacja w zaborze pruskim, gdzie bardzo konsekwentnie prowadzono germanizację. Największymi swobodami mogli cieszyć się Polacy w zaborze austriackim. Galicja miała autonomię uzyskaną w 1861 r., miała własny sejm i rząd krajowy z siedzibą we Lwowie.

Jednak mimo trudnej sytuacji Polacy angażowali się w życie polityczne. Był to okres kształtowania się wielu polskich partii politycznych. Większość z nich miała profil socjalistyczny. Wśród najważniejszych wymienić można: Polską Partię Socjalistyczną z przewodniczącym Józefem Piłsudskim, Socjaldemokrację Królestwa Polskiego z Feliksem Dzierżyńskim i Julianem Marchlewskim na czele. Po drugiej stronie polskiej sceny politycznej znajdował się obóz narodowy, reprezentowany przez Ligę Polską, którą założył Roman Dmowski w 1893 r.

Większość partii pragnęło przywrócenia niepodległości. Szansę na to dał podział Europy na Trójrzymierze Niemiec, Austro-Węgieg i Włoch oraz Ententę, czyli Wielką Brytanię, Francję i Rosję, a w konsekwencji wybuch pierwszej wojny światowej w 1914 r. Polscy politycy również się podzielili, powstała grupa proniemiecka z Piłsudskim na czele i prorosyjska wspierana przez Dmowskiego. Dzięki działaniom Marszałka i międzynarodowemu poparciu 11 listopada 1918 r. Polska odzyskała niepodległość.