Przed wybuchem I wojny światowej

Mundur polowy Sokoła

Zbiory SWAP, Nowy Jork

Mundur Sokoła

Zbiory SWAP, Nowy Jork

W 1908 roku zwolnił się z armii, swoją decyzję uzasadniał tak :

"Osiągnąwszy stopień kapitana, nie mogę się niczego więcej w artylerii austriackiej nauczyć. Opuszczam ją, by w inny sposób służyć krajowi, aż do chwili, w której Ojczyzna mnie będzie potrzebowała".

Przechodzi na emeryturę w wieku 37 lat. Rozpoczyna działalność na polu społeczno-politycznym i wojskowym. W zacofanej Galicji powstawały Towarzystwa Kółek Rolniczych i Towarzystwa Gospodarcze, których celem było dokształcanie ludności wiejskiej. Haller zostaje inspektorem Towarzystwa Kółek Rolniczych we Lwowie. W wielu regionach organizuje kursy mleczarskie, rolnicze i hodowlane. Publikuje nowinki rolnicze z innych krajów oraz artykuły, w których zachęca do podnoszenia poziomu kultury rolnej. Wspólnie z duchowieństwem propaguje wśród chłopów galicyjskich abstynencję. Jednocześnie jest zaangażowany w działalność Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Organizacja ta zajmowała się wychowaniem fizycznym i sportem, a mottem jej było hasło: "W zdrowym ciele zdrowy duch".

Celem organizacji było nie tylko rozwijanie sprawności fizycznej i świadomości narodowej, ale także postaw obywatelskich. Haller zajmował się między innymi militaryzacją oraz zakładaniem nowych drużyn i organizowaniem tajnych kursów żołnierskich dla młodzieży polskiej. W 1914 roku na terenie Galicji było już 150 drużyn Sokolich, liczących w sumie około 7 tysięcy członków. Ich strój składał się z munduru kroju wojskowego i czapki-krakuski z piórem, spodni o zwężonych nogawkach wpuszczonych w wysoko sznurowane buty oraz peleryny noszonej na lewym ramieniu. "Sokół" to nie jedyna polska organizacja militarna w Galicji. Powstają również Związki Strzeleckie założone przez Józefa Piłsudskiego. We Lwowie w 1913 roku dochodzi do spotkania dowódców tych organizacji. Obaj byli zgodni, że muszą wykorzystać wrogie wobec siebie nawzajem nastawienie zaborców i dążyć do rozwoju sił zbrojnych tak, aby móc walczyć o wolną ojczyznę. Piłsudski za najważniejsze zadanie uznawał wywołanie powstania w Królestwie Polskim. Haller pragnął: "... przygotować dla Polski dobrze wyćwiczone kadry przyszłej armii narodowej, z którymi będą musiały się liczyć nawet państwa centralne".

Z "Sokołem" związany był również ruch skautowy. Haller próbował spolszczyć tę organizację i przekształcić ją w harcerstwo przez wprowadzanie polskich oznaczeń i terminów. Członkowie tego związku witali się zawołaniem „Czołem!” oraz „Czuwaj!”, które zachowały się do chwili obecnej. Haller wniósł Duży wkład w stworzenie krzyża harcerskiego. Zaproponował połączenie wzoru krzyża maltańskiego z Orderem Virtuti Militari.