Wstęp

Józef Mehoffer, Matka Boska Bolesna.

W zbiorach Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce znajduje się pokaźny zbiór młodopolskiego malarstwa pędzla największych przedstawicieli epoki: Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego, Józefa Mehoffera, Leona Wyczółkowskiego, Juliana Fałata i Teodora Axentowicza.

Młoda Polska to niezwykła epoka – dekadencka, nieco mroczna, odrzucająca dawne wartości, jednocześnie oczarowana naturą, Dalekim Wschodem i polską wsią. Odrzucała wartości, które głosili pozytywiści, podawała w wątpliwość wyższość postępu nauki nad naturę i uczucia. Mottem dla młodopolskich artystów mógłby być cytat z Mickiewicza: "Czucie i wiara silniej mówi do mnie | Niż mędrca szkiełko i oko". [A. Mickiewicz, Romantyczność]

Epoka trwała od 1891 do 1918 r. W tym czasie Polski nie było na mapach świata ponieważ od 1795 r. znajdowała się pod zaborami. Symboliczna cezura otwierająca epokę to rok debiutu jednego z najważniejszych poetów swoich czasów – Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Data zamykająca ten okres to odzyskanie przez Polskę niepodległości po pierwszej wojnie światowej.