Bitwy

Wojciech Kossak, Szarża pod Rokitną

photo credit: pl.wikipedia.org

Bitwa pod Laskami i Anielinem
Bitwa I Brygady Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Piłsudkiego rozegrana w dniach 22-26 października 1914. Bataliony 1 pułku, wraz z niemieckimi i austrowęgierskimi siłami prowadziły działania w ramach operacji iwanogrodzkiej. Natarcie szło w kierunku Warszawy i Dęblina, silnie umocnionego przez Rosjan. Zadaniem Legionów Polskich była osłona południowego skrzydła wojsk niemieckich Pod Anielinem walki rozgrywały się na terenie zalesionym. Siły rosyjskie były dużo liczebniejsze i bitwa przybrała dramatyczny obrót. Legiony ponosiły duże straty. Dopiero wsparcie IV Kompanii pomogło w rzuceniu się biegiem na okopy rosyjskie i starciu na bagnety. Rosjanie zmuszeni byli do ucieczki. Po tym natarciu bataliony przemieściły się pod wieś Laski, gdzie byli mocno ostrzeliwani przez przeważające siły rosyjskie. Nieprzyjacielowi nie udało się jednak wyprzeć legionistów i dopiero zmiana ogólnej sytuacji na froncie (zagrożenie armii państw centralnych) skłoniła ich do odwrotu.

Bitwa pod Mołotkowem
Walki 2 i 3 Pułku Piechoty Legionów Polskich pod dowództwem gen. K. Trzaski-Durskiego, stoczone w dniu 29 października 1914 pod Mołotkowem na Ukrainie, przeciwko wojskom rosyjskim. Legiony zostały rozproszone i zmuszone do odwrotu po tym jak przeważające siły rosyjskie przedarły się na ich tyły zagrażając otoczeniem. Polacy stracili 200 żołnierzy, 300 zostało rannych a 400 dostało się do niewoli.

Bitwa pod Łowczówkiem
Bitwa stoczona w dniach 22-25 grudnia 1914, u boku wojsk niemieckich i austrowęgierskich, przez I Brygadę Legionów, przeciwko Rosji. Wojska carskie zaatakowały armię austriacką niedaleko Tarnowa pod Łowczówkiem, doprowadzając do przerwania frontu. Legiony Polskie wkroczyły w celu obrony wojsk sojusznika, odpierając kilkanaście szturmów rosyjskiej piechoty. Sytuację udało się ustabilizować w Święto Bożego Narodzenia zadając nieprzyjacielowi duże straty.

Szarża pod Rokitną
Szarża ułanów 2 szwadronu II Brygady Legionów Polskich odbyta w dniu 13 czerwca 1915. Był to najgłośniejszy czyn bojowy II Brygady. Bitwa nie miała dużego znaczenia strategicznego a jednak wieść o niej niosła się szerokich echem zarówno w kraju jak i za granicą. Wojska polskie dokonały szarżę na okopy rosyjskie pod dowództwem Zbigniewa Dunin-Wąsowicza. Przełamanie obrony Rosjan było konieczne ze względu na zagrożoną 42 Dywizję Piechoty austrowęgierskiej. Rozpoczął się atak polskich ułanów na okopy rosyjskie. Już przy pierwszym, mimo, że opuszczonym, polscy legioniści zostali ostrzelani z boku odnosząc pierwsze straty. Przy trzecim zaczęli krzyczeć do nieprzyjaciela by ten się poddał, co wprowadziło niepokój u Rosjan i niektórzy z nich podnosili ręce w celu kapitulacji. Zobaczyli jednak wyrwy w szeregach polskich i nieliczność wojsk. Wzmocnili ostrzał a szwadron odniósł tam największe straty. Tam też zginął dowodzący szarżą. Spod trzeciego okopu wróciło na koniach zaledwie 6 ułanów.

Bitwa pod Jastkowem
Bitwa stoczona w dniach 31 lipca – 3 sierpnia 1915 przeciwko wojskom rosyjskim. Należała ona do największych starć Legionistów na terenie Królestwa Polskiego. To tam też Polskie wojska miały największą samodzielność a o przebiegu walk decydował Józef Piłsudski. Był to też chrzest bojowy niedoświadczonego 4 Pułku Piechoty. Poruszali się oni po otwartym terenie, nie mając możliwości ukrycia. Ponadto zawiodło rozpoznanie przeprowadzone przez kawalerię legionową. Rosyjskie pozycje zostały niezdobyte. Pułk kontynuował jednak atak aż do 3 sierpnia, kiedy to Rosjanie wycofali się bez walki. Pułk stracił 70 żołnierzy a 200 zostało rannych.

Bitwa pod Kostiuchnówką
Działania opóźniające Legionów Polskich w dniach 4-6 lipca 1916 na Wołyniu, przeciwko wojskom rosyjskim. Była to odpowiedź na ofensywną akcję Aleksieja Brusiłowa, która szybko przełamała obronę austriacką. Centrum polskich pozycji stanowiła tzw. Reduta Piłsudskiego – wysoka piaszczysta wydma wznosząca się między bagnami i rozlewiskami rzeki Garbach. Pierwszą linie obsadzili żołnierze dowodzonej przez Piłsudskiego I Brygady oraz legioniści III Brygady. II Brygada pozostawała w obwodzie. Na południu natomiast rozlokowana była brygada węgierska. Rosjanie dysponowali czterokrotną przewagę liczebną. Rozpoczęli atak od ciężkiej artylerii kierowanej przez obserwatorów w balonach. Szturmy Rosjan kończyły się jednak niepowodzeniem. Zaczęli przełamywać jednak obronę węgierską, co zagroziło Legionistom. Przeprowadzono kontrnatarcie ale część wojsk zmuszona była do odwrotu. Najbardziej ucierpiał na tym 5 Pułk Piechoty, który stracił ok. 350 żołnierzy. Utraconych pozycji nie udało się odzyskać. Na drugi dzień polskie obwody zmalały do zaledwie dwóch skrwawionych batalionów. 6 lipca Rosjanie przełamali obronę austrowęgierską wysłaną do pomocy Legionistom. Polacy zaczęli odwrót. Po tym, 10 lipca, Legiony zostały skierowane na odpoczynek. 3 sierpnia stoczyły ostatnią bitwę pod Rudką Miryńską, a na początku października zostały ostatecznie wycofane z frontu.