Wstęp
"Aby zgłębić i pojąć sens tej sprawy - należałoby niejedno życie strawić w tych obozach, w których nawet jednego roku nie sposób odsiedzieć w całości bez jakichś ulg, bo stworzono te obozy dla ludzkiej zagłady. Dlatego też ci, co sięgnęli głębiej, co zaznali więcej - już są w grobie i nic nie powiedzą. Tego, co najważniejsze, nikt już nigdy o tych obozach nie opowie".
Aleksander Sołżenicyn, Archipelag GUŁag
Niniejsza lekcja poświęcona jest historii zsyłek Polaków na Syberię, a przede wszystkim Sybirakom. Uczniowie usłyszą ich autentyczne relacje o trudnych, a niekiedy dramatycznych historiach, dowiedzą się jakie były przyczyny i skutki deportacji, a także jak wyglądało życie na zesłaniu.
Lekcja może zostać przeprowadzona w ramach zajęć historii na poziomie gimnazjum lub szkoły średniej. Na lekcję składają się wstęp historyczno-geograficzny, nagrania relacji sybiraków (5 filmów) oraz gra planszowa „Powrót z Sybiru”. W zależności od zaawansowania grupy, nauczyciel może zrealizować wszystkie bloki filmowe lub tylko wybrane. W trakcie gry uczniowie utrwalają wiadomości z pierwszej lekcji.
Ta lekcja historii może również pomóc rozmawiać z młodzieżą na problemy społeczne i uwrażliwić na sytuację współczesnych uchodźców, osób wykluczonych, zmuszonych do życia poza własną ojczyzną.